อาหารต้อนรับแขกในงานสุดพิเศษ ที่ทำให้คนกินไม่อยากลุกจากที่นั่ง ในงานบุญบ้านฉันนอกจากลาบเมืองแล้ว น้ำพริกข่า ผักนึ่งเป็นอีกหนึ่งเมนูชูโรง เป็นการพบกันที่ลงตัวของน้ำพริกกับผักพื้นบ้านนึ่งมีทั้งรสหวาน รสขม มีกลิ่นหอมของผักบ้านๆหลายชนิด เมื่อเจอกับความหอมของน้ำพริกข่า กับข้าวเหนียวนึ่งร้อนๆ นุ่มลิ้น ช่างเป็นสวรรค์บ้านนาจริงๆ 

ช่วงสงกรานต์ที่ผ่านมาของปีนี้ แม่จึงไม่พลาดที่จะเตรียมผักพร้อมน้ำพริกข่า ไว้ต้อนรับลูกหลานและญาติที่จะมารดน้ำดำหัว ผักพื้นบ้านที่เข้ากับน้ำพริกข่า เช่น ชะอม ผักหนาม แคนา ถั่วแปบ ผักเสี้ยว แล้วก็กระหล่ำและแตงกวา ปีนี้ลุงปลูกกระหล่ำปลอดสาร (โดยปลูกจำนวนน้อยและผสมกับผักอื่นๆ นั่งส่องไฟจับหนอนทุกคืน ประณีตมั้ยคะ) แม่จึงจับจองไว้หลายหัว เนื้อแน่น หวานเชียว นึ่งด้วยกันทั้งหมด ยกเว้น แคนาจะนำไปต้มและผัดน้ำมันเล็กน้อย ส่วนแตงกวากินสดเช่นที่อื่นๆ ไม่นึ่งนะคะ นางรองคือผักนึ่ง ส่วนนางเอกคือน้ำพริกข่า พระเอกคือข้าวเหนียว ว่าแล้วเรามาลงมือทำกันเลยค่ะ

ลงมือทำน้ำพริกข่า

– นำพริกแห้ง 1 กำมือ (ประมาณ 25-30 เม็ด) กระเทียม 7-10 กลีบ นำไปคั่วให้หอม ออกสีน้ำตาล จากนั้นตำกับ ข่าหั่น 4-5 แว่น 

– กุ้งแห้ง 50 กรัม (1 กำมือ) แช่น้ำให้เนื้อยุ่ย และล้างให้สะอาด นำไปโขลกกับพริกแห้งและข่าที่ตำแหลกแล้ว โขลกให้เนื้อกุ้งฟูและเข้าเป็นเนื้อเดียวกันกับพริกข่า

– ใส่กะปิอย่างดีย่างพอหอมลงไปตำให้เข้ากัน ตักใส่ถ้วยเก็บไว้รับประทานได้เป็นเดือน (แต่ฉันว่า 2-3 วันก็หมด)

– เมื่อจะรับประทานให้ผสมน้ำในน้ำพริกข่าเล็กน้อย ให้พอมีน้ำคลุกคลิกนิดหน่อย ทานกับผักนึ่งที่เตรียมไว้ จะให้เข้ากันควรเป็นข้าวเหนียวนุ่มๆ ร้อนๆ อร่อยจนลืมกลับบ้าน

น้ำพริกข่า เก็บได้นานโดยไม่ต้องแช่ตู้เย็น (เก็บโดยไม่ต้องผสมน้ำ) เหมาะสำหรับทานกับผักพื้นบ้านหลากชนิด เป็นเมนูที่รักษาฐานทรัพยากรชีวภาพเลยทีเดียว ทั้งข่าช่วยแก้ท้องอืด ผักมีเส้นใยสูง ช่วยในการขับถ่าย ทานเมนูนี้ตอนเช้าถ่ายโล่งเบาสบายท้อง มาทานน้ำพริกกับผักพื้นบ้านกันเถอะ 

เมนูโบนัสแคนานาบน้ำมัน

– หลังจากเก็บแคนาจากต้นแล้ว วิธีทำแคนาไม่ให้มีรสขมให้รูดเกสรออกให้หมด ล้างให้สะอาด แล้วนำไปต้มน้ำให้สุกเปื่อย แช่น้ำทิ้งไว้ 6-8 ชั่วโมง จากนั้นบีบน้ำออกให้พอหมาด ทานหนเดียวไม่หมดให้เก็บใส่ตู้เย็นไว้ทานได้หลายวัน  

– หรือนำไปผัดกับน้ำมันเจียวกระเทียมให้หอมก็อร่อยอีกแบบ กินกับน้ำพริกข่าหรือตำมะม่วงก็เข้ากัน ช่างออกดอกมาได้จังหวะเหมาะเจาะกันพอดี

เรื่องโดย

วรันธรณ์ วรันธรณ์

• น้ำพริก
• อาหารพื้นบ้าน
• แม่สอด