น้องตุ๊ก แก้วตา ธัมอิน เอ็นจีโอรุ่นใหม่ ในสายงานส่งเสริมสิทธิชุมชนในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ ที่เราเพิ่งไปรู้มาว่าเธอไปรับรางวัลรองชนะเลิศ Thailand Indy Awards 2008? จากงานเขียนทำมือที่ชื่อ อาณาจักรจินตนาการ

ไปไงมาไงกับรางวัลจากงานเขียน
ก็ชอบเขียนบทกวี เขียนเล่นๆ เหมือนบ่นๆ กับตัวเอง ปลอบตัวเอง ทบทวนตัวเอง เลยนึกสนุกรวมเล่มทำมือออกมา

อยากชวนมาบ่น มาปลอบในเว็บกินเปลี่ยนโลก? บ้างน่ะ
โอ้ยยย… ด้วยความยินดี เพราะเรากับเพื่อนๆ กลุ่มกวีมีชีวิต ก็กำลังมีปฏิบัติการชวนให้คนหันมาเสพบทกวีเปลี่ยนโลกอยู่เหมือนกัน

เห็นปัญหาเรื่องการกินที่มีต่อโลกอย่างไรบ้าง
โลกเต็มไปด้วยความเหลื่อมล้ำนะ บางคนมีกินมากเหลือทิ้งขว้างเลย แล้วก็มีคนอดตายด้วย บนโลกใบเดียวกันนี่แหละ เพราะเราถูกหลอกล่อแล้วก็ขุดหลุมดักเอาไว้ถ้าบางคนตกไปแล้วมันไม่สามารถขึ้นมาได้ง่ายๆ หรอก เช่น ถ้าเด็กอยากเกิดอยากมันฝรั่งทอดขึ้นมาแล้วที่บ้านปลูกมันฝรั่งแม่จัดแจงทอดให้เรียบร้อย เราถึงได้รู้ว่าที่จริงเด็กๆ ไม่ได้อยากกินแค่มันฝรั่งทอดแต่เด็กๆ อยากกินเลย์ กินเทสโต้ ต่างหาก แล้วมันฝรั่งนี่ปู่ย่าตายายเราก็ไม่ได้เก็บเมล็ดเก็บพันธุ์เอาไว้ให้อย่างมันเทศ มันแกว เมื่อไหร่ จะปลูกเมื่อไหร่ก็ต้องไปซื้อพันธุ์ ได้ไม่ได้ปุ๋ยอย่างว่า ยาอย่างว่าก็ไม่โตซะงั้น ขายได้เงินมาก็ต้องเอาไปซื้อของเขามากินอีก รายได้มันไปตกอยู่ที่รายใหญ่ๆ ไม่กี่ราย แล้วมันก็ใหญ่ขึ้นๆ เราผอมลงๆ ยิ่งถ้าเกิดเป็นหนี้สิน ที่ดินหลุดมือ ก็กลายเป็นแรงงานอย่างสมบูรณ์แบบเพราะว่ารายที่เราต้องจ่ายมันมากขึ้นทุกวัน อะไรต่ออะไรเราก็ถูกทำให้ต้องซื้อทั้งนั้น การศึกษา สุขภาพ เสื้อผ้า เราเดินไปดูในครัวมีอะไรบ้างที่เราไม่ต้องซื้อ แทบไม่มีเลย

แล้วอะไรเป็นทางแก้
ดูๆ ไปเราว่ารากมันลึก ที่เราต้องต่อสู้กับการตลาดระดับโลกเนี่ยคือมันโฆษณาผ่านรัฐของเราซะอย่างนั้น มันเขียนกฏหมายเพื่อที่จะแย่งทรัพยากรของเราแล้วเอามาขายให้เราหน้าตาเฉย อย่างล่าสุดเรื่องที่ออกมาประกาศปาวๆ ว่าพริก ขิง ข่า ฯลฯ เป็นสารเคมีอันตรายหน้าด้านมาก แล้วน้อยคนที่จะรู้สึกได้ว่าเหล่านั้นเป็นปัญหา
เราคงต้องพึ่งพากันเอง ในครอบครัว เพื่อน คนที่รู้จักกัน บอกกันปากต่อปาก ชวนกันตั้งคำถาม ชวนกันหาคำตอบ และที่สำคัญเราคงต้องลดความมักง่ายของเราลง ลดความสะดวกสบายลง
แต่ก่อนหน้านั้นเราคงต้องเริ่มต้นที่ตัวเองก่อน เราต้องใส่ใจกับมันมากขึ้น ขนาดเราเองที่คิดว่าพอเข้าใจเรื่องเหล่านี้ แต่ที่จริงเราให้ความสำคัญกับมันมากขึ้น หักห้ามใจจากความอยากที่เกินจำเป็น จากความติดสบาย

ตอนนี้ตุ๊กมีปฏิบัติการกินเพื่อเปลี่ยนให้โลกดีขึ้นอย่างไร
เราทำกับข้าวกินเองแทบทุกวันนะ คือแต่ก่อนก็โทรสั่งให้เค้ามาส่งมีอยู่วันที่ร้านประจำปิดเราไม่รู้จะกินไร คิดไม่ออก ไม่อยากออกไปข้างนอก ตกใจนะว่าอ้อนี่เราหากินเองไม่เป็น หิวก็โทรกริ้งเดียว
เดี๋ยวนี้บางวันทำครบ 3 มื้อเลย ทำกินรวมๆ กันหลายคนที่สำนักงาน เราไปจ่ายตลาด ตลาดสด ตลาดนัดมีผักบ้านๆ ขายเยอะเลย ร้านชำขายของสด เราว่ามันคุ้ม ซื้อร้านนั้น 10 บาท ร้านนี้ 20 บาท ในซอยมีซุปเปอร์มาเก็ตตั้งหลายยี่ห้อผุดเป็นดอกเห็ดเลยแต่เราว่ามันแพงเกินไป อีกอย่างที่เรารู้ๆ กันว่าใครได้เงินตรงนั้นไป และมันทำให้ช่องว่างถ่างออกทุกวันเวลามีใครลงพื้นที่หรือกลับบ้านก็จะหาซื้อข้าวมาด้วยหอบหิ้วกันเป็นบ้านนอกเข้ากรุง นั่นแหละเราต้องลดความสะดวกสบายลง ตอนนี้ในครัวมีข้าวหลายพันธุ์เลยนะ มีหอมมะลิจากชัยนาท มีโสมมาลี มะลิแดงจากกาฬสินธุ์ แล้วช่วงนี้เป็นข้าวใหม่ทั้งนั้นหุงทีไรมดขึ้นทุกที มดยังรู้เลยนะว่ามันอร่อย นานเข้าเรากินกับข้าวที่ขายๆ กันไม่ค่อยได้ มันหวาน คนไทยติดหวานมาก บางร้านข้าวก็แข็งทำให้รู้สึกว่าทำไมผู้คนต้องทนกินข้าวที่ไม่มีรสชาติดอย่างนี่เนี่ย เราทำกินเองสดใหม่ ไม่ใส่ผงชูรส อาจไม่อร่อยนักหรอกนะ

มีอะไรที่อยากบอกพวกเราบ้างทิ้งท้าย
เราว่าระหว่างสินค้าทั่วไปกับสินค้าชุมชน สินค้าออแกนิค คนทั่วไปก็คงอยากเลือกอย่างหลังอยู่ไม่น้อยหรอก แต่ที่ไม่เลือกเพราะราคานะ ยิ่งเดี๋ยวนี้มันต้องเขียม แล้วคนที่ไปตลาดสดส่วนใหญ่ก็เป็นคนกลุ่มที่มองเรื่องความคุ้มค่าอยู่แล้ว ยังไม่ได้คิดหรอกว่าที่ตัวเองทำอยู่มันช่วยโลก เราจะย้ำให้เขารู้สึกว่าที่เขาทำอยู่มันดีแล้ว ส่วนกลุ่มที่เอะอะก็เข้าศูนย์การค้า กลุ่มที่มีกำลังซื้อ ซึ่งเป็นกลุ่มที่บริโภคไม่ยั้งคิด เราจะตั้งคำถามกับเขายังไง
รณรงค์เรื่องนี้ดีนะ ยิ่งคนในเมืองที่อะไรมันก็สะดวกไปหมด เด็กๆ ที่เกิดมาใหม่ เขาโตมากับความสำเร็จรูป เลยไม่รู้สึกว่าเป็นเรื่องต้องคิด

สนใจบทกวีของตุ๊ก ติดต่อตุ๊กได้ที่ไหน?
ถ้าเป็นอาณาจักรจินตนาการเราไม่ได้ทำการผลิตแล้วล่ะ แต่สนใจแวะเวียนไปเยี่ยมได้เราบ่นประจำที่ www.oknation.net/blog/tto-okk หรือถ้าอยากได้ความหลากหลายแลกเปลี่ยนกับเพื่อนๆ ที่กำลังเสพบทกวีเปลี่ยนโลกก็ www.thaipoetsociety.com? (ว่ากันว่า) คลิกแล้วโลกจะเปลี่ยน ฮา

เรื่องโดย

ทีมกินเปลี่ยนโลก

ทีมงานที่ร่วมสร้างวิถีแห่งการกิน เพื่อการเปลี่ยนแปลงโลก เรากินทุกวัน เราเปลี่ยนโลกทุกวัน

• กวี
• ระบบอาหาร