ช่วงปลายฤดูหนาวเข้าฤดูร้อน มีผักพื้นบ้านหลายชนิดออกดอก ผลิยอดให้กินหลายหลายอย่าง ช่วงนี้มะรุมฝักเริ่มแก่ จากที่แกงมะรุมฝักอ่อนใส่ถั่วแปยีออกมาให้ลิ้มลองผ่านพ้นไป แกงมะรุมที่แม่สอดจะใส่น้ำย่านาง (แก๋งบ่ค่อนก้อมใส่ผักจ๊ะนาง) รสหวานของน้ำย่านางกับฝักมะรุมหอมหวานกลอมกล่อม มะรุมเป็นผักมีฤทธิ์เย็นเหมาะสำหรับกินช่วงหน้าร้อน ถ้าจะให้อร่อยเพิ่มขึ้นไปอีกควรกินมื้อเย็น เพราะมีเวลารูดเนื้อจากฝักได้อย่างสบายไม่ต้องรีบร้อน ให้พลังงานต่ำ เหมาะสำหรับมื้อเย็นแบบเบาๆสบายท้อง ฝักมะรุม 100 กรัม ให้พลังงานเพียง 32 กิโลแคลอรี่ มีวิตามินซีสูงถึง 262 มิลลิกรัม วิตามินเอ 532 IU ฟอสฟอรัส แคลเซียม เหล็ก วิตามินบีหนึ่ง ไนอาซิน มีสารฟลาโวนอยด์ซึ่งต้านอนุมูลอิสระ ดูแลอวัยวะต่าง ๆ ได้แก่ จอประสาทตา ตับ และหลอดเลือดจากการเสื่อมสภาพตามอายุ มีฤทธิ์ลดไขมันและคอเลสเตอรอล แก้ไข้ ป้องกันมะเร็ง ลดความดันโลหิต  ผักที่ใส่ในแกงมะรุมเป็นผักตามฤดูกาล ทั้งยอดชะอม มะเขือส้ม 

ส่วนประกอบในการแกงมะรุมให้อร่อยได้รสมือแม่สอด 
• ฝักมะรุม 20 ฝัก
• ใบย่านาง 30 ใบ (คั้นน้ำพอท่วมมะรุม)
• ชะอม 10 ยอด
• มะเขือส้ม 2 ลูก (ถ้าไม่มีไม่ต้องใส่ก็ได้)
• หอมแดง 1 หัว
• ต้นหอมผักชี
• กุ้งแห้ง 1 หยิบมือ หรือปลาช่อนย่าง 1 ตัว
• พริกแกง (พริกแห้ง 3 เมล็ด กระเทียม 3 กลีบ กะปิแกง 1 ช้อน โขลกให้ละเอียด)

วิธีปรุงรสมือแม่
• ลอกผิวเปลือกฝักมะรุมออกและหักเป็นท่อนๆ ยาวประมาณพอใช้มือจับรูดได้สะดวก คั้นน้ำย่านางใส่หม้อ ตั้งเตาไฟ ล้างกุ้งแห้งให้สะอาดใส่ในหม้อแกง หรือถ้าเป็นปลาย่างหักเป็นท่อนๆ) ใส่มะรุมลงไป
• ตำพริกแกง พอน้ำเดือดใส่พริกแกง ใส่มะเขือส้มซอย
• พอมะรุมเริ่มสุก ใส่ชะอมเด็ดยอดแล้ว หอมแดงซอย ต้นหอมผักชี
• ชิมได้รสหวานของมะรุม ใช้มือบีบฝักมะรุมหากเริ่มออกนิ่ม ยกหม้อลงจากเตา ตักทานกับข้าวสวยร้อนๆ

เคล็ดลับความอร่อยอยู่ที่การเลือกวัตถุดิบ
• มะรุมที่อร่อยสุดคือมะรุมที่สอยแล้วแกงเลย ไม่ทิ้งไว้ค้างคืน และเลือกฝักที่แก่มีเมล็ดแล้ว หากเป็นฝักที่กึ่งอ่อนกึ่งแก่ (ห่ามๆ) แกงออกมาจะไม่ค่อยหวานเท่ามะรุมที่เริ่มเมล็ดเต่งแล้ว
• มะเขือส้ม เป็นมะเขือเทศพื้นเมืองผิวบางรสหวานเปรี้ยว มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว
• ผักชีพื้นบ้านจะมีกลิ่มหอมเฉพาะเหมาะกับอาหารพื้นเมืองมากกว่าผักชีไทย
• น้ำย่านาง กุ้งแห้งและหอมแดงช่วยทำให้น้ำแกงกลมกล่อมออกรสหวาน

มะรุมกินให้ได้ประโยชน์ควรกินที่สุกแล้ว น้ำย่านางช่วยเสริมความอร่อยและมีสรรพคุณเป็นยาสมุนไพร เมนูต่อไปเราจะอาจจะได้ชิมแกงยอดมะรุมสูตรรสมือแม่สอดให้ได้ทดลองทำกันต่อค่ะ รับรองอร่อย สุขภาพดี แล้วแต่แม่แกงอะไรก็ได้กินเมนูนั้น

เรื่องโดย

วรันธรณ์ วรันธรณ์

• มะรุม